De cisterciënzerorde en het cisterciënzernetwerk: in overzichtswerken krijg je soms de indruk dat alle abdijen van de orde onder één noemer vallen. Daardoor vind je in zoveel geïllustreerde standaardwerken foto’s van de Duinenabdij volgens Pourbus of van de grote Vlaamse abdijschuren. Maar toch was er beslist ook regionale verscheidenheid. Dat is een van de onderzoekspistes van Éric Delaissé in zijn pas verschenen doctoraat over de Deense kloosters.

Éric Delaissé is verbonden aan de Université Catholique van Louvain-la-Neuve. Hij maakte zijn masterthesis over de heiligen van de cisterciënzerabdij Villers-la-Ville. Daarna wijdde hij zijn doctoraat aan de oproep die Brian McGuire een kwart eeuw eerder al lanceerde: wie wil de abdijen van de orde in Scandinavië en hun relatie met de rest van Europa bestuderen? Delaissé ging de uitdaging aan en dat resulteerde al in diverse publicaties. In het huldeboek voor diezelfde McGuire uit 2014 baseerde hij zich o.m. op het Duinenarchief om de relatie van Ter Doest met enkele Scandinavische bisschoppen te belichten. Op een van de colloquia voor 900 jaar Clairvaux (Troyes 2015) plaatste hij de diplomatieke bronnen, zoals oorkonden, tegenover verhalende bronnen over de cisterciënzers. Zijn toehoorders reageerden verrast toen hij o.m. vertelde hoe een abdij die op de vlucht sloeg, haar archief onder de grond verborg - en daarna moest vaststellen dat een deel vergaan was. Gelukkig een unicum, bleek in de zaal…

Nu is zijn doctoraat zelf gepubliceerd als “Le monde cistercien danois du XII^e au début du XIV^e siècle. À la lumière des sources narratives”. De verhalende bronnen spelen dus opnieuw een eersterangsrol om de ontstaansgeschiedenis en de eerste eeuwen van de Deense mannen- en vrouwenkloosters te belichten. Daartoe vergelijkt hij hun verhaal met dit van andere stichtingen, zoals die in huidig Engeland en België. De Duinenabdij komt hierbij natuurlijk prominent in beeld.

De volgende hoofdstukken betreffen het materiële en het spirituele leven in de Deense abdijen, waarna Delaissé de externe relaties toelicht. Uiteindelijk focust hij op de vraag of het Deense cisterciënzerwezen in sommige aspecten afwijkt van dat in de “Belgische” abdijen (en vooral Villers, dat nogal wat bruikbare verhalende teksten kan aanleveren). Het is geen spoiler als we verklappen dat het antwoord “ja” luidt, want het laatste hoofdstuk probeert meteen daartoe de verklaring(en) te geven.

Het zal duidelijk zijn dat het boek van éric Delaissé een mooie aanvulling voor onze museumbibliotheek is. Naast de specifieke gegevens over die Deense abdijen, waarover inderdaad bij ons minder bekend is, biedt hij heel wat inlichtingen die ook voor de Duinenabdij boeiend vergelijkingsmateriaal opleveren. We denken maar aan het beeld van “de goede abt”, een thema dat sterk aan bod komt in onze rondleiding “De Duinenabdij - een hele onderneming!” Maar ook over het ascetisme, de spirituele aspecten of de houding tegenover de armen - om maar enkele topics te noemen - bevat het boek heel wat leesbaars, soms gegoten in overzichtelijke (wat klein gedrukte) schema’s, en boeiend geschreven. Te raadplegen in onze museumbibliotheek.

De boeken worden niet uitgeleend, maar je kan ze wel raadplegen in de bibliotheek zelf (). Via de catalogus op de website van de openbare bibliotheek van Koksijde kun je nagaan welke boeken bij ons beschikbaar zijn, maar vooral de meer gespecialiseerde literatuur dient nog ingevoerd en de collectie groeit regelmatig aan. Neem daarom gerust contact op met bibliotheekverantwoordelijke Natascha Nowé.

Voor info of afspraak: natascha.nowe@koksijde.be | 058 53 39 55

Koninklijke Prinslaan 2  8670 Koksijde